Thiết kế nội thất, đúng như tên gọi của nó là một loạt những quy trình tạo ra nhằm định hình không gian bên trong của một công trình kiến trúc thông qua việc điều chỉnh những yếu tố bên trong của công trình đó. Không giống như trang trí nội thất, thiết kế nội thất còn tính đến cả những yếu tố về cấu trúc, thiết kế và trang trí truyền thống.
Thiết kế nội thất không chỉ việc phân khu chức năng các phòng, bố trí các phương tiện sinh hoạt mà trên hết nội thất là sự phối hợp hài hòa màu sắc, ánh sáng, thẩm mỹ kiến trúc, các vật trang trí (có khảo sát cả các yếu tố tinh thần, tâm linh) để tạo một môi trường sống thuận tiện, thoải mái và cả niềm tự hào của gia chủ. Do vậy, thiết kế nội thất đòi hỏi sự tỉ mỉ, tính kỹ lưỡng, cẩn thận ở mức cao nhất và Thiết kế nội thất là một công tác tổng hợp của nghệ thuật, mỹ thuật và khoa học kỹ thuật. Toàn bộ quá trình này sẽ luôn phải tuân thủ theo 05 nguyên tắc thiết kế sau để tránh những sai sót không đáng có.
Bố trí mặt bằng hay có thể gọi là thiết kế nội thất 2D (2 chiều) cũng là thứ không thể thiếu, là kim chỉ nam định hướng cho quá trình bố trí không gian sống cho mọi thành viên gia đình
Bên cạnh đó, dựa trên bản vẽ thiết kế nội thất 2D, người ta còn có thể tính toán một cách chính xác về các chi phí nguyên vật liệu, các vật dụng cần dùng trong quá trình bài trí, điều này giảm thiểu tối đa sự lãng phí không cần thiết cho mỗi gia chủ. Đó cũng là lý do vì sao bản vẽ thiết kế nội thất 3 phòng ngủ, 2 phòng ngủ 2D nói riêng và các vị trí khác nói chung luôn giữ vai trò chủ chốt trong việc tạo dựng một không gian sống.
quá trình thiết kế nội thất 2D sẽ được bắt đầu từ những ý tưởng nổi bật, các yêu cầu của khách hàng, cùng những quy luật bố cục để sao cho không gian nội thất được sắp xếp hiệu quả hơn. Hầu hết quy trình thiết kế nội thất 2D hiện nay đều phải trải qua quá trình phát triển bản vẽ concept trước khi lên thiết kế 3D. Trong gian đoạn thiết kế concept, các nhà thiết kế nội thất sẽ đưa ra mặt bằng và vị trí bố trí vật dụng, các tùy chọn cho từng món nội thất, kế hoạch cho chi phí, giúp gia chủ dễ dàng so sánh và nhờ người tham vấn để đưa ra lựa chọn yêu thích và phù hợp nhất cho nhà ở.Bản thiết kế nội thất 2D cũng sẽ bao gồm một vài mô tả ngắn gọn nhưng lột tả được tầm nhìn không gian, cách xử lý các tình huống thách thức của không gian, hay ý nghĩa của việc lựa chọn concept này. Các nhà thiết kế phải hiểu rõ được mục đích của bản thiết kế concept với triến trúc của ngôi nhà, sự hợp lý trong việc bố trí và kết hợp nội thất theo phong cách nào. Không chỉ nằm ở việc lên ý tưởng thiết kế nội thất 2D cho không gian mà người thiết kế còn phải am hiểu nhiều về giá cả, chủng loại vật liệu và các mặt hàng có thể cung cấp trên thị trường.
Một bản concept của thiết kế nội thất 2D phải truyền đạt được đề xuất của gia chủ cũng như mô tả được các món đồ nội thất cụ thể, tất nhiên tất cả đều sẽ có sự điều chỉnh trong quá trình thiết kế, song phải tuân theo những nguyên tắc để nội thất không bị rời rạc và chồng chéo nhau, đặc biệt hơn là đảm bảo luồng sáng tự nhiên được hoạt động hiệu quả, ví dụ như thiết kế nội thất 3 phòng ngủ thì không thể nào áp dụng phong cách của 1 hoặc 2 phòng ngủ.
Các nhà thiết kế nội thất 2D sẽ hoàn thành concept design và gửi đến khách hàng của mình, sau đó ghi nhận lại những concept được khách hàng yêu thích và lựa chọn để tiến hành thiết kế 3D. Chính vì vậy mà giai đoạn này không chỉ thuận lợi cho các nhà thiết kế mà cũng phục vụ tối ưu lợi ích cho các gia đình.
Trong mỗi vị trí hay bất kì khu vực nào đó thì các đồ vật trang trí đều mang ý nghĩa riêng của nó nên sẽ không bao giờ có chuyện bị dư hay không có ý nghĩa, tác dụng gì đối với vị trí hay trong mỗi khu vực.
Yếu tố hài hòa vô cùng quan trọng trong nguyên tắc thiết kế nội thất vì nó sẽ tạo nên những cảm giác yên bình, thư thái, ấm cúng hay nghiêm trang, căng thẳng cho người sử dụng.
Sự đồng nhất hoặc hài hòa tạo nên sự liên kết giữa các yếu tố trong một diện mạo thiết kế. Nó chính là sự cân bằng phù hợp của tất cả các yếu tố để tạo nên một tổng thể vô cùng thoải mái và dễ chịu.
Sự hài hòa trong thiết kế nội thất dựa trên một tập hợp các yếu tố chung tính chất phổ quát sau đây:
Màu sắc được coi là một yếu tố quyết định đến vẻ đẹp thẩm mỹ của một ngôi nhà. Đây cũng là điều mà các nhà thiết kế cần lưu ý nhiều nhất. Nó có thể thay đổi nhận thức về kích thước của một căn nhà, điều chỉnh tâm trạng của gia chủ. Màu sắc có thể gợi lên ký ức và khuấy động cảm xúc, kích thích thể chất và tâm lý, phản ứng trong cơ thể của chúng ta. Ví dụ màu xanh lá cây, xanh dương sẽ tạo sự bình tĩnh, phù hợp thiết kế trong phòng ngủ. Còn màu đỏ, vàng sẽ kích thích sự thèm ăn, vì vậy mà thường được sử dụng trong phòng bếp.
Trước khi bạn quyết định sử dụng màu sắc gì, bạn hãy xem xét chức năng sử dụng của căn phòng đó. Tiếp đến, bạn hãy chú ý đến yếu tố ánh sáng rằng nó sẽ ảnh hưởng như thế nào đến màu sắc của căn phòng. Cuối cùng là bạn hãy quan tâm đến kích thước của không gian. Các gam màu sáng, rực rỡ thường được sử dụng ở những không gian chật hẹp để tạo cảm giác tươi mới, thoáng đãng hơn. Còn những gam màu tối thì sẽ mang lại cảm giác mạnh mẽ cho những không gian lớn trống trải.
Ánh sáng là "người đầu tiên” đánh thức không gian nội thất. Không có ánh sáng sẽ không có hình thể, màu sắc hoặc chất cảm vật liệu. Ánh sáng cùng với bóng đổ là hai yếu tố luôn hỗ trợ lẫn nhau làm duyên dáng không gian hai chiều, nổi bật không gian ba chiều. Chúng khẳng định các tuyến, làm sáng các diện và nổi bật các khối. Ánh sáng hợp lý sẽ làm tăng thêm giá trị của đồ vật. Đối với căn hộ chung cư, việc thiết kế nội thất như thế nào để tận dụng tối đa được nguồn sáng tự nhiên và nhân tạo là hết sức cần thiết.
Thay đổi màu của một vật thể cũng có thể là kết quả ảnh hưởng của ánh sáng và của sự xen kẽ màu sắc xung quanh hoặc những màu nền. Điều này đặc biệt quan trọng trong trang trí nội thất, phải cân nhắc các yếu tố màu sắc trong không gian nội thất khi ánh sáng chiếu vào.
– Ánh sáng tự nhiên (ánh sáng mặt trời): ánh sáng ban ngày cũng có thể ấm hoặc lạnh, tuỳ thuộc thời điểm trong ngày (không chủ động về thời gian) và hướng ánh sáng chiếu vào. Thậm chí màu sắc của một bề mặt phản chiếu diện tích lớn có thể làm nhạt đi ánh sáng của không gian bên trong. Cửa sổ đón ánh sáng tự nhiên cần phải được tính đến trong bố cục chung về màu.
– Ánh sáng nhân tạo (ánh sáng đèn): những bóng đèn nung cháy toà ánh hồng ấm áp, bóng đèn huỳnh quang lại toà ánh sáng lạnh, ánh sáng ấm có khuynh hướng làm nổi bật các màu ấm và hài hoà các màu lạnh, ánh sáng lạnh làm tăng cường độ màu lạnh và làm giảm các màu ấm.
Lựa chọn đúng vật liệu sẽ giúp nội thất đẹp hơn, bền chắc và mang lại giá trị sử dụng. Và ngược lại nếu chọn sai sẽ làm cho không gian trở nên mất thẩm mỹ và không phù hợp trong quá trình sử dụng. Ưu tiên hàng đầu của việc chọn vật liệu trong chính công trình nội thất là cần đảm bảo được công năng sử dụng hằng ngày. Mỗi một không gian khác nhau, mỗi tấu kiện hoặc các bộ phận sẽ có vai trò khác nhau. Cần chọn và thiết kế vật liệu đảm bảo được tính cơ, lý hóa phù hợp. Để giúp tạo nên không gian đẹp đầy đủ chức năng, thì việc chọn vật liệu cũng cần được chú trọng. Ví dụ phòng khách cạnh với sân vườn cần có sự thông thoáng và thoải mái. Có thể kết hợp dùng cách vật liệu đến từ thiên nhiên. Phòng sinh hoạt cần có sự gần gũi, phòng ngủ cần sự yên tĩnh và phòng giải trí cần phải tạo nên sự ấn tượng trong thiết kế.
Mỗi một phong cách thiết kế gia chủ lựa chọn cần đòi hỏi chọn các vật liệu tương ứng. Cũng như sử dụng thiết kế sao cho đúng nhất. Phong cách hiện đại có thể chọn vật liệu như kính, thép, inox… Hay phong cách cổ điển phương đông lại ưu tiên chọn gỗ tự nhiên. Với các đường nét thiết kế tinh xảo và đặc biệt. Phong cách thô mộc lại chọn vật liệu đơn giản hơn như đá, tre, nứa, gỗ…
Tỷ lệ chính là yếu tố quan trọng trong chính kiến trúc nhà ở. Một số không gian cần chọn vật liệu có sự liên quan đến điều này, nhất là trong phần ốp đá. Diện tích sàn, chiều cao của tường, không gian cần có sự tính toán, căn chỉnh sao cho tốt nhất đảm bảo phù hợp với từng tỷ lệ, thị giác và tránh cho việc thi công lãng phí.
Trong thiết kế nội thất quy luật cân bằng đó là tỷ lệ, sự đối xứng, cân đối của các yếu tố cấu tạo không gian nội thất từ cân bằng trong chiều cao, chiều rộng không gian, bài trí đồ nội thất, cấu tạo không gian nội thất ….. Nói cách khác, quy luật cân bằng được thể hiện ở tất cả các yếu tố sắp xếp trong một bố cục.
Quy luật cân bằng trong thiết kế nội thất có thể là ở bố cục đồ nội thất, trang trí nghệ thuật trên tường nhà, hay các yếu tố khác cấu thành không gian nội thất nhà. Một bố cục đối xứng thể hiện rõ áp dụng quy luật, ta thấy có sự đối xứng giữa các gối bố trí trên sofa cũng như đối xứng giữa đèn và bình hoa.
Qui luật cân bằng nói về sự đối xứng giữa các yếu tố cấu tạo không gian. Trong đó bao gồm có chiều cao, chiều rộng, bài trí đồ nội thất… Sự cân bằng trong thiết kế nội thất quan trọng vì nó ảnh hưởng đến thẩm mỹ mắt nhìn của người sử dụng. Nếu mất đi sự đối xứng cần có, không gian khó bài trí và thiếu sự hài hòa.
Kích thước không gian bên trong có quan hệ trực tiếp đến các hệ thống kết cấu, kiến trúc và kích thước các bộ phận. Kích thước chiều ngang, chiều dài của không gian cũng bị hạn chế tuỳ theo nhu cầu và theo từng trường hợp. Chiều rộng và chiều dài của không gian góp phần xác định sự cân đối của hình thức mặt bằng căn phòng.
– Một căn phòng hình vuông có tính cách ổn định về chất và thường có tính cách riêng. Sự cân bằng của bốn cạnh làm cho trung tâm căn phòng trở thành tiêu điểm.
– Khi chiều dài lớn gấp hai chiều rộng, nó có vẻ trội hơn hẳn chiều rộng, hạn chế cách bố trí và cách sử dụng căn phòng. Trong trường hợp này, không gian có thể chia ra nhiều phần riêng rẽ nhưng vẫn liên quan đến nhau.
Trong thiết kế nội thất, qui luật trong thiết kế nội thất cân bằng được chia thành 3 loại.
Mỗi không gian cần có một điểm nhấn. Dù bạn muốn ngôi nhà, căn phòng khách của mình phải thật ấn tượng, bạn không nên nhồi nhét quá nhiều điểm nhấn trong cùng một thiết kế. Khi có quá nhiều điểm nhấn cùng xuất hiện thì đồng nghĩa chẳng có một nội thất hay chi tiết nào đúng nghĩa là điểm nhấn. Hãy chọn lựa thật kỹ điểm nhấn mà bạn muốn. Đó có thể là bộ sofa, quạt trần kết hợp đèn chùm hay bức tranh…
Ngoài ra, qui luật nhấn mạnh về cách “chơi” tỉ lệ. Điểm nhấn của bạn sẽ có tỉ lệ lớn hơn những vật dụng xung quanh 2-3 lần. Bạn nên cân nhắc thêm yếu tố này khi chọn lựa nội thất. Không nên chọn quá nhiều nội thất rườm ra, trừu tượng cho cùng một không gian. Hãy hướng sự chú ý của người tham quan vào một điểm duy nhất. Cách làm này có hiệu quả gây ấn tượng tốt hơn.
Phong thủy là sự sắp xếp, bài trí các đồ dùng, thiết bị nội thất sao cho hợp phong thủy. Để từ đó mang đến tài vượng, sức khỏe và sự thành công cho gia chủ. Phong thủy trong thiết kế nội thất không chỉ là yếu tố tâm linh mà còn mang tính khoa học thực tiễn trong đời sống. Ngày nay, yếu tố phong thủy trong xây dựng, thiết kế công trình, nội thất rất được coi trọng. Bởi lẽ, ngôi nhà đẹp không chỉ có nội thất đẹp mà đòi hỏi phải hợp phong thủy. Để hiểu rõ hơn về các nguyên tắc phong thủy trong thiết kế nội thất, bạn có thể tham khảo kỹ hơn ở bài viết ######